De techniek staat voor niets
Sinds de uitvinding van de stofzuiger omstreeks 1900 een revolutie teweegbracht op het gebied van tapijtreiniging is het begrip schoonmaken aanzienlijk veranderd. Na een scala van aanpassingen aan het apparaat (het eerste prototype woog ruim 50 kg) en verbeteringen aan de techniek ging het razendsnel. Kort na de introductie van de huishoudelijke versie met stofzak en het aanbrengen van het eerste, voor die tijd zeer geavanceerde, stoffilter werd de stofzuiger met zak ongekend populair. In de jaren 30 schaften vrijwel alle gezinnen er één of meerdere aan.
Tegenwoordig is deze elektrische huishoudhulp nog steeds in praktisch ieder huishouden aanwezig. Sterker nog, hij is onmisbaar geworden. Er zijn verschillende soorten en types op de markt, allemaal met hun eigen kenmerken en specialisaties. Een belangrijk punt waar het onze onmisbare apparatuur betreft, wordt helaas vaak over het hoofd gezien: ook stofzuigers worden vies. Van de waterstofzuiger tot aan de stofzuiger zonder zak, de steelstofzuiger en ook de klassieke stofzuiger met zak: u dient ze allemaal wel regelmatig van binnen en buiten te reinigen om hun goede werking te garanderen. Hoe u dat doet? Dat leggen we hier uit.
De werking van het apparaat
Samen met de wasmachine is de stofzuiger een uitvinding die de huiselijke taken aanzienlijk heeft verlicht. Probeert u zich maar eens een leven voor te stellen waarin u nog met de hand de was of de vloerbedekking schoon moet maken. Van vrije tijd zou niet veel meer overblijven. Om te begrijpen hoe stofzuigers werken en waar u op moet letten bij het schoonmaken geven we u even een inzage in de onderdelen van de machines. We gaan zowel de buitenkant als de binnenkant onder handen nemen.
Natuurlijk zijn er verschillende types, modellen en uitvoeringen. Welke daarvan de beste is gaan we het hier niet over hebben, dat leest u in ons artikel over de beste stofzuigers. Wel gaan we het hebben over de beste methodes voor reiniging. We beginnen met de meest gangbare uitvoering, het gewone huis tuin en keuken apparaat. Deze machine bestaat allereerst uit het omhulsel ofwel behuizing. De buitenkant van het apparaat is meestal gemaakt van licht maar stevig plastic met handige wieltjes eronder.
Van binnen heeft de machine een reservoir, filters, een motor en een pomp, ook wel ventilator genoemd. De motor laat de ventilator bewegen waardoor er met grote kracht lucht, stof en vuil naar binnen word gezogen. Deze lucht wordt aan de achterkant van het apparaat weer uitgeblazen. Het stof en de opgezogen viezigheid blijven in het apparaat achter door middel van filters, een reservoir of een stofzak. Viezigheid en aanslag op uw huishoudelijk hulpmiddel verkorten de levensduur van het apparaat. Bovendien maakt hij vaak minder goed schoon. Gelukkig kunt u dit zelf vaak heel gemakkelijk oplossen.
De buitenkant reinigen
Voor we beginnen met de reiniging trekt u de stekker uit het stopcontact. Het klinkt een beetje overbodig maar voor de zekerheid controleert u het toch maar even. Stroom en water gaan niet samen en veiligheid voor alles. Uitwendig maakt u alle stofzuigers op dezelfde wijze schoon. Het type of model speelt geen rol dus ook voor een steelstofzuiger of robotstofzuiger is deze schoonmaakmethode geschikt. U heeft bovendien niet veel nodig. Namelijk alleen een licht vochtig (niet nat) zacht doekje, een droogdoek, een teiltje en een klein beetje schoonmaakmiddel. U wrijft zachtjes met het licht vochtige doekje over het oppervlakte van de machine. Zo verwijderd u alle stof, vuil en vlekjes gemakkelijk.
Het snoer van het apparaat rolt u helemaal uit, tot aan het gele of rode stickertje, en ook hier haalt u een licht vochtig doekje overheen. U kunt het snoer door het doekje trekken. Denkt u eraan dat u bij het afrollen aan de stekker trekt en liever niet aan het snoer. Dit is om te voorkomen dat er een breuk ontstaat tussen het snoer en de stekkerbevestiging. Dit geldt trouwens voor alle stekkers. Hierna droogt u het hele apparaat inclusief het snoer met een zachte droge doek. Pas na het drogen rolt u het snoer weer op, meestal is één druk op de knop hiervoor voldoende. Laat u echter het snoer niet te hard (met een klap) oprollen en tegen de machine slaan? Het is beter om het laatste stukje met uw hand te begeleiden.
De wieltjes zijn een verhaal apart
Van de wieltjes onder het apparaat zijn we ons vaak niet eens bewust. Dit komt omdat er aan de voorkant meestal een zwenkwieltje is bevestigd en het apparaat ook vaak heel licht is. Zo licht dat het lijkt alsof u het gewoon over de grond trekt. Toch zijn de wieltjes er echt. Het reinigen van de wieltjes kunt u doen met een borsteltje maar ook even afzuigen met het apparaat zelf doet wonderen. Heeft u afschroefbare wieltjes? Des te beter, want dan kunt u gelijk een klein beetje olie of siliconen spray op de as spuiten. Hierna schroeft u de wieltjes weer terug en u zult zeker het verschil opmerken in soepelheid. Bijna alle onderdelen aan de buitenkant zijn nu schoon en uw wieltjes lopen weer mooi soepel.
De slang en hulpstukken reinigen
De verwijderbare slang kunt u ook met een vochtig doekje en dus op dezelfde wijze reinigen. U kunt deze stofzuigerslang trouwens meestal ook gemakkelijk los klikken en even in een emmertje met sop laten weken. Daarna onder de douche afspoelen en weer laten drogen. Zo reinigt u de slang zowel van binnen als van buiten. Zodra de slang gedroogd is, klikt u hem gewoon weer terug op het apparaat. Om hem echt helemaal droog te krijgen kunt u de slang bij de meeste stofzuigers ook even aan de achterkant, dus bij de uitlaat van de machine, bevestigen. Met de hand op zijn plaats houden kan uiteraard ook. De machine droogt hem dan ook goed van binnen door er lucht door te blazen.
Alle hulpstukken van uw apparaat, zolang die van hard plastic zijn, maakt u op deze manier snel en gemakkelijk schoon. Mondstukken kunt u soms ook open schroeven en klitjes haar en dergelijke verwijderd u dan gemakkelijk met een klein schaartje. Heeft uw apparaat een lekkere frisse geur en glanst hij weer als nieuw? Dan gaan we nu verder naar de binnenkant.
Stofzak vervangen
Als u de stofzak te vol laat worden of bij het apparaat met een stof bak deze niet regelmatig ledigt dan raakt hij te vol. Het gevolg daarvan is dat de motor wel zuigt maar het stof en de viezigheid niet meer kwijt kan. In het ergste geval kan uw machine ook stukgaan door oververhitting. Voorkomen is beter dan genezen en aangezien we nu toch al lekker bezig zijn gaan we gewoon door. Heeft u de gebruiksaanwijzing van het apparaat nog? Dan komt dat nu mooi uit. Als u het niet meer heeft kunt u deze gebruiksaanwijzingen meestal ook via Google vinden. U typt dan het merk, type en het woord ‘gebruiksaanwijzing' in. Handig als u even iets wilt nakijken over uw apparaat. We kunnen het meestal ook wel gewoon doen hoor want de meeste apparaten zijn gebruikersvriendelijk. Standaard hebben ze een drukknop of klepje op de bovenkant. Hiermee gaat de bovenzijde open via een kantelsysteem.
U kijkt nu naar binnen. Let goed op hoe alles is bevestigd want als we klaar zijn moet u het weer op precies dezelfde manier kunnen terugzetten. Stofzuigerzakken hebben altijd een kunststof klepje waarmee ze in en uit het apparaat worden geschoven. Verwijder de volle of halfvolle stofzak. Kijk gelijk even of het motorfilter dat zich meestal achter de zak bevindt nog in goede staat is. Is dit ook vies of stuk dan kunt u dit in één moeite door vervangen. Sommige motorfilters kunt u ook zelf reinigen maar dit verschilt per apparaat. Leest u hiervoor even ter controle de gebruiksaanwijzing? Nadat dit in orde is, schuift u het klepje van de nieuwe stofzak in het daarvoor bestemde gleufje. Dit past maar op één manier dus het kan niet mislukken. Als het allemaal op de juiste plaats zit kunt u de klep weer moeiteloos sluiten.
Over stofzuigerzakken
Alle apparaten die stofzakken, filters en motorfilters gebruiken hebben hun eigen maat en model. Verstandig is om daar een aantal als voorraad van in huis te hebben. Er bestaan ook universele (merkloze) zakken. Om stofzuigerzakken te kopen gaat u naar een speciaalzaak voor huishoudelijke accessoires of bestelt u deze bij internetgigant Bol.com of Coolblue. Onthou de merknaam en het type of schrijf dit even op. Deze heeft u nodig om stofzakken te kopen.
Soms is het vinden van de juiste zak een echte zoektocht. Dit is waarschijnlijk de reden dat veel mensen kiezen voor een stofzuiger zonder zak in plaats van de traditionele stofzuiger met zak. Verschillende testen waaronder die van de consumentenbond hebben aangetoond dat deze apparaten ietsje duurder zijn in aanschaf. Dit verdiend zichzelf natuurlijk wel terug doordat u geen zakken meer hoeft te kopen. Qua resultaat, zuigkracht en het stofvrij maken van uw huis scoren de apparaten met een zak soms beter. De keuze is aan u: beide apparaten hebben zo hun voordelen.
Stofbak legen
Ook een stofzuiger zonder zak heeft onderhoud nodig. Op een gegeven moment is de bak waarin het stof en vuil opgevangen wordt namelijk vol en dient dus geleegd te worden. Sowieso hoeft u niet te wachten maar kunt u de stofbak gewoon bijvoorbeeld maandelijks of tweemaandelijks ledigen. Ook een steelstofzuiger heeft over het algemeen geen stofzak en bovendien een bijzonder klein reservoir. Gebruikt u die vaak dan is regelmatig ledigen een must om de zuigkracht en goede werking te garanderen.
Filters reinigen of vervangen: het motorfilter
Het filter is een van de belangrijkste onderdelen voor de goede werking van het apparaat: het stofvrij houden van uw ruimtes. U kunt de filters periodiek reinigen of vervangen. Is het filter echt verstopt en hoort u bij het zuigen een hoog fluitend geluid dan bent u eigenlijk al te laat. De meeste stofzuigers hebben een motorfilter en een uitblaas-filter. Het motorfilter, dan dient ter bescherming van de motor tegen stofdeeltjes, bevindt zich meestal achter de stofzak en dus vlak voor de motor. Met een open klep kunt u dit meestal gemakkelijk zien. Handmatig reinigen of vervangen al naar gelang de specificaties van de producent. Motorfilters zijn over het algemeen relatief goedkoop en u vindt ze in speciaalzaken voor huishoudelijke accessoires en stofzuigerzakken.
Filters reinigen of vervangen: het uitblaas-filter
Het uitblaas-filter bevind zich aan de achterzijde van het apparaat. Dat is het punt waar de ingezogen lucht weer door de stofzuigmachine word uitgeblazen. Op de plek waar het filter is geplaatst zit meestal klepje met een knop, klepje of schuifje. Als u het klepje heeft verwijderd is het filter vrij en makkelijk bereikbaar. Er bestaan verschillende types uitblaas-filters. Een HEPA (High Efficiency Particulate Air) filter die u kunt herkennen aan een frame met fijne gaatjes (raster) is speciaal ontworpen voor mensen met stofallergie. Er bestaan ook filters van fleece of schuim.
In de handleiding van de machine vind u de specificaties en de exacte wijze waarop de filters kunnen worden gereinigd. De meeste filters kunt u vrij simpel uitkloppen of schoon zuigen met bijvoorbeeld een kruimeldief of uw reserve apparaat. Een schoon en goed bevestigd filter is functioneler en houd maximaal de stofdeeltjes uit de lucht. Als een filter stuk is of gescheurd dient u het natuurlijk altijd direct te vervangen. Bij een vies, stuk of verstopt uitblaas-filter heeft het stofzuigen van uw ruimtes namelijk een averechts effect: u verspreidt stofdeeltjes in plaats dat u ze verwijderd. Gelukkig bent u niet alleen handig maar bovendien ondertussen bijna een expert op het gebied van onderhoud en reiniging.
Filters reinigen of vervangen: het waterfilter
Ten laatste bestaan er ook nog waterfilters. We hebben het hierbij niet over een waterstofzuiger maar nog steeds over de slede stofzuigers ofwel reguliere stofzuigers. Hierbij bevindt zich in de machine een klein reservoir met water. De ingezogen lucht wordt in de machine langs het waterfilter geleid dat de stofdeeltjes dan vasthoud. Het filter bestaat uit een klein bakje met water en is gemakkelijk in en uit te schuiven. Omdat dit filter gewoon kraanwater gebruikt kunt u na iedere stofzuigronde het water gewoon weggooien. Daarna simpelweg het bakje naspoelen en voorzien van vers water terugplaatsen in het apparaat.
Tips en weetjes over stofzuigen
Als u soms een onfrisse geur ruikt uit uw stofzuigerslang en u heeft de zak al vervangen dan kunt u een beetje zeep in kleine stukjes snijden en dit opzuigen. U kunt ook de stukjes zeep ook rechtstreeks in de stofzak leggen. Het parfum uit de (gewone) huishoudzeep zorgt voor een frisse geur die ook weer via het uitblaas-filter naar buiten komt. Er bestaan trouwens ook speciale geurvreters voor stofzuigers.
Wist u dat uw auto volgens een Britse test evenveel bacteriën bevat als een gemiddelde wc bril? Ze doen in datzelfde onderzoek gelijk de oplossing erbij. U raadt het zeker al? Natuurlijk gewoon uw auto interieur regelmatig stofzuigen.
Een schone en opgeruimde leefruimte is goed voor uw geestelijke en lichamelijke gezondheid. Met name uw luchtwegen hebben baat bij een stofarme omgeving. Van regelmatig stofzuigen wordt je dus niet alleen vrolijk maar ook gezonder. Bovendien is de lichaamsbeweging die u krijgt gelijk een mooie oefening. U werkt dus tegelijkertijd aan een schoon huis en een goede conditie.
Voor het opzuigen van erg fijn gruis of steentjes is een huishoudelijke stofzuiger technisch niet geschikt. Dus bijvoorbeeld cementresten of steengruis kunt u beter eventjes opvegen met een stoffer en blik of op zoek gaan naar een bouwstofzuiger. U vind de beste bouwstofzuiger op bouwstofzuigershop.nl. Maar de meeste mensen nemen genoegen met één stofzuiger…